Hội chứng tự kỷ
Hội chứng tự kỷ là một dạng rối loạn phát triển lan tỏa biểu hiện sớm và theo trẻ đến hết cuộc đời. Cùng là rối loạn tự kỷ nhưng không phải trẻ nào cũng mắc cùng một dạng. Mỗi trẻ khác nhau sẽ được đánh giá riêng để biết được trẻ mắc dạng tự kỷ nào. Để có thể có những biện pháp cũng như kế hoạch can thiệp phù hợp, chúng ta cần biết được các dạng tự kỷ ở trẻ.
- Dịch vụ tham vấn tâm lý trực tiếp tại Văn phòng
- Hiểu đúng về rối loạn tự kỷ
- Các dấu hiệu cho thấy trẻ bị tự kỷ
Chia sẻ của An Nam
Sau khi cha mẹ nhận ra những biểu hiện tự kỷ ở trẻ, việc đưa con đi chẩn đoán là cần thiết. Bằng bộ công cụ của mình, các chuyên gia sẽ đánh giá xem trẻ có mắc tự kỷ hay không. Không chỉ vậy, sau khi đánh giá, chuyên gia cần kết luận được dạng tự kỷ của trẻ. Chỉ khi xác định chính xác dạng tự kỷ trẻ mắc phải thì mới xây dựng được kế hoạch cũng như lựa chọn được phương pháp can thiệp phù hợp với trẻ. Thông thường, tự kỷ được chia làm 3 loại chính: tự kỷ chức năng cao, tự kỷ nhẹ, tự kỷ nặng.
1. Tự kỷ nhẹ
Tự kỷ cũng có phổ rối loạn của nó. Việc chia tự kỷ nhẹ là được chia trên phổ đó. Khi đưa ra kết luận trẻ mắc chứng tự kỷ nhẹ nghĩa là những triệu chứng thể hiện ra là không vượt quá sự giúp đỡ hoặc chữa trị.
Những dấu hiệu ở trẻ mắc tự kỷ nhẹ thường không rõ ràng. Những thiếu hụt điển hình về giao tiếp, khả năng học tập, trí tuệ ở trẻ tự kỷ nhẹ lại bình thường. Với tự kỷ nhẹ biểu hiện của trẻ có thể là sự chậm trễ quá mức trong các kỹ năng xã hội, sự suy giảm hoặc thiếu phát triển các kỹ năng cảm giác hoặc rất khó khăn với các kỹ năng tổ chức. Biểu hiện không rõ ràng khiến việc chẩn đoán dạng tự kỷ nhẹ trở nên khó khăn.
Cũng như tự kỷ nói chung, tự kỷ nhẹ không chữa được. Tuy nhiên ở dạng tự kỷ nhẹ, với việc can thiệp bổ sung sự thiếu hụt các kỹ năng xã hội sẽ giúp việc học hòa nhập của trẻ thuận lợi hơn. Nếu can thiệp kịp thời và phù hợp, cuộc sống của trẻ sẽ ít bị ảnh hưởng.
2. Tự kỷ nặng
Tự kỷ nặng được đánh giá là khó khăn nhất cũng như mang đến nhiều thách thức nhất. Việc đánh giá dạng tự kỷ nặng hay nhẹ là dựa vào mức độ thiếu hụt các chức năng điển hình của rối loạn tự kỷ. Người mắc tự kỷ nặng thông thường khả năng giao tiếp rất kém. Họ thường không thể sử dụng ngôn ngữ nói dưới bất kỳ hình thức nào. Không thể giao tiếp, việc tương tác xã hội và học tập rất khó khăn. Điều này là chướng ngại lớn cho việc hòa nhập của trẻ.
Trẻ mắc tự kỷ nặng có thể có hành vi gây thương tổn cho bản thân. Trẻ khó kiềm chế cảm xúc và có những hành vi tiêu cực. Ở mức độ rất nặng, trẻ có thể bị rối loạn chức năng cảm giác. Trẻ nhạy cảm với bất cứ ánh sáng, va chạm, âm thanh, hương vị và mùi. Cuộc sống của trẻ mắc tự kỷ nặng gặp rất nhiều khó khăn.
HOTLINE tư vấn Tâm lý – Tình yêu – Hôn nhân gia đình trực tuyến 24/7: 0904030189
Đối với trẻ tự kỷ nặng, việc tập trung can thiệp cải thiện khả năng giao tiếp (có thể sử dụng phương pháp PECS) là cần thiết. Khi có thể giao tiếp, trẻ sẽ cởi mở và hợp tác hơn trong quá trình can thiệp. Bên cạnh đó can thiệp hành vi ABA cũng nên tiến hành song song. Can thiệp ABA sẽ giúp loại bỏ hành vi tiêu cực tự xâm hại bản thân của trẻ.
3. Tự kỷ chức năng cao
Hội chứng Asperger/tự kỷ chức năng cao được định nghĩa là những lề thói hoặc nghi thức lặp đi lặp lại. Trẻ có ngôn ngữ và lời nói kì lạ, ví dụ như nói năng trịnh trọng thái quá bằng một giọng đều đều, hoặc hiểu lời nói theo nghĩa đen. Hành vi của trẻ không thích hợp về mặt xã hội và cảm xúc. Trẻ thiếu khả năng tương tác với bạn bè cùng lứa. Trẻ cũng gặp khó khăn trong giao tiếp không lời, bao gồm hạn chế trong việc sử dụng những cử chỉ điệu bộ. Khả năng biểu cảm nét mặt bị hạn chế hoặc không thích hợp. Trẻ có thể hay nhìn chằm chằm một cách kì lạ, mất tự nhiên. Cử động của trẻ vụng về và thiếu nhịp nhàng.
Thông thường, chỉ khi trẻ đến tuổi đi học, người ta mới có chẩn đoán hội chứng Asperger. Hội chứng Asperger nói chung chỉ được nhận ra trên cơ sở những tương tác xã hội của trẻ. Trẻ mắc hội chứng Asperger vẫn phát triển ngôn ngữ bình thường và thường có vốn từ vựng trên mức trung bình. Tuy nhiên, bạn có thể để ý khi chúng tương tác với những người khác, chúng sẽ sử dụng những kĩ năng ngôn ngữ không phù hợp hoặc rất lúng túng. Can thiệp ngôn ngữ là phương pháp cần thiết đối với dạng tự kỷ này.
Bài viết liên quan:
